Evrensel Hasta Hakları Derneği, bu yıl “Avrupa Hasta Hakları Günü”nde sağlık hizmetlerinde sürdürebilirlik, yenilikçilik ve eşitlik konularının konuşulduğuna dikkat çekerek, ülkede temel sağlık hizmetlerinin bile kesintisiz sağlanamadığı ve hasta haklarının yasalar çerçevesinde korunamadığı görüşünü belirtti.
Dernekten yapılan açıklamada, sağlıkta sürdürülebilirlikten bahsedebilmek için önce tüm birimleriyle, yani koruyucu, tedavi edici, rehabilite edici hizmetleriyle, etkin çalışan bir kamusal sağlık sistemine ihtiyaç olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “yenilikçilik ve eşitlik ilkelerinin bizdeki kamusal sağlık hizmetlerine uygulanması gerekmektedir, ama ne yazıktır ki en temel sağlık hizmetlerinin sunumunda bile sürdürülebilir bir standarda ulaşamamışken, yenilik ve eşitlikle ilgili beklentiler uzak birer hayal gibi görünmektedir” ifadeleri kullanıldı.
“2022-2023 yıllarında gerek ilaç ve tıbbi malzeme temininde yaşanan aksaklıklar, gerekse de personel ve altyapı eksikliğinin yarattığı sıkıntılar nedeniyle, hastaların tedaviye erişim hakları, acı/ağrı ve sıkıntıdan sakınma hakları, güvenlik hakları, yenilik hakları ve koruyucu tedbirlerden yararlanma hakları defalarca ihlal edilmiştir” denilen açıklamada, son aylarda derneğe ulaşan şikayetlerde de artış olduğuna işaret edildi.
– “Tüm yetkililer atmadıkları adımlardan ve ihlal edilen her haktan sorumludur”
Açıklamada, anayasal ve evrensel insan hakları çerçevesinde, sağlık hakkının korunabilmesi için, tüm yetkililerin atmadıkları adımlardan ve ihlal edilen her haktan sorumlu olduğu kaydedilerek, sağlık sisteminin iyileştirilmemesinin yanı sıra hasta odaklı, adil ve eşit bir düzenlemeyi de beraberinde getirecek olan “Hasta Hakları Yasası”nın 20 yıldır ötelenmekte olduğu belirtildi.
Ülkede “Hasta Hakları Yasası”nın yürürlükte olmamasından dolayı yetkililerin sorumluluklarını yerine getirme konusunda üzerlerinde yeterli bir yasal yaptırım baskısı hissetmediği ifade edilen açıklamada, yasaya ilişkin şunlar kaydedildi:
“Hasta Hakları Yasası yürürlükte olsaydı; asli görevi kamusal sağlık hizmetlerini güçlendirmek olan idareye sorumluklarını yerine getirmedikleri durumlarda yasal yaptırımlar söz konusu olabilecekti. Hasta Hakları Yasası’nın olmadığı durumlarda bir hak ihlali söz konusu olduğunda, hele ki anayasal hak olan sağlık hakkının ihlalinde yasal olarak hak aramak mümkündür. Hasta Hakları Yasa Tasarısı, hâlihazırda farklı yasa, tüzük ve yönetmeliklerde belirlenmiş olan kapsamın dışında da haklar olduğunu ve toplumun bu haklar konusunda da talepkâr olmasının önünü açacak maddeler içermektedir. Bu yönüyle Hasta Hakları Yasa Tasarısı, çağdaş, adil, erişilebilir kamusal sağlık hizmetinin neleri içermesi gerektiği konusunda kapsamlı bir rehber niteliğindedir.
Bu nedenle, tüm paydaşların ortak bir şekilde sahip çıkması gereken Hasta Hakları Yasa Tasarısı, ülkemizdeki sağlık sisteminin gelişmesi, çağdaş ve adil bir şekilde hizmet sunması için hayati önem taşımaktadır. Ancak belki o zaman Avrupa Hasta Hakları Günü’nün sürdürülebilirlik, yenilik ve eşitlik temalarını konuşmaya fırsatımız olacaktır.”
– İleri tedavi tıbbi ürünleri
Açıklamada, bu yıl 17’ncisi kutlanacak Avrupa Hasta Hakları Günü’ne ilişkin Evrensel Hasta Hakları Derneği’nin de üyesi olduğu Aktif Yurttaşlık Ağı tarafından, Avrupa Parlamentosu “Avrupa Hasta Hakları ve Sınır Ötesi Sağlık Hizmetleri” ve “TRANSFORM MEP” ilgi grupları ile iş birliği çerçevesinde yarın Brüksel’de yapılacak konferans hakkında da bilgi verildi.
Bu yılki konferansın temasının “Avrupa’da İleri Tedavi Tıbbi Ürünleri: Sürdürülebilirlik, yenilikçilik ve hasta haklarına saygıyı birleştirelim” şeklinde belirlendiğine işaret edilen açıklamada, İleri tedavi tıbbi ürünleri konusunun, Avrupa Hasta Hakları Sözleşmesi’nde belirtilen bireylerin sağlığa erişim hakları, kişisel tedavi hakları, sağlıkta yenilik hakları ve bilgi edinme hakları ile ilintili olduğu kaydedildi.
