Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için yurt dışı kütüğüne kayıtlı seçmenler için 27 Nisan’da başlayan oy verme işlemi kapsamında, 73 ülkedeki 151 temsilcilikte ve 16 merkezde oy kullandı.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türk vatandaşları bu seçimlerde 151 temsilcilik ve 16 merkezde kurulan 5 bin 114 sandıkta oy verdi.
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, seçim mevzuatında 2012’de yapılan yasal değişiklikler sonrasında, Türkiye’de yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi, Milletvekili Genel Seçimi ve Halkoylamalarında oy kullanabiliyor.
Bu çerçevede Türk vatandaşları, 2014 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçiminde, 2015’teki 25. ve 26. Dönem Milletvekilli Genel Seçimlerinde, 2017’deki Anayasa Değişikliği Halkoylamasında ve 2018’deki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde yurt dışında oy kullandı.
– Yurt dışındaki vatandaşların seçimlere katılım oranı arttı
Öte yandan, 2014’ten bu yana yapılan seçimlere yurt dışından katılım oranı istikrarlı bir şekilde arttı.
2014 seçimlerinde yüzde 18,94 olan seçimlere katılım oranı, 2018 seçimlerinde yüzde 50,9’a yükseldi.
Bu istatistikler, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde daha da artış gösterdi.
2018 seçimlerinde 3 milyon 44 bin 837 olan Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısı, 2023 seçimlerinde 3 milyon 416 bin 150’ye yükseldi.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısındaki artışın önemli bir bölümü son dönemde meydana geldi.
Başvuruların yoğunluk kazandığı Mart ve Nisan 2023’te tüm dış temsilcilikler 3 hafta sonu boyunca açık kaldı.
2022 yılında 27, 2023 yılında ise 51 Gezici Konsolosluk Hizmeti verilirken, vatandaşların adres beyanları bulundukları yerlerde alındı.
– Yurt dışında kurulan sandık sayıları da arttı
2023 seçimlerinde istatistiklerde meydana gelen artış, sandık sayısı ile sandık kurulan temsilcilik sayısına da yansıdı.
2014 seçimlerinde 55 ülkedeki 105 temsilcilikte toplam 1186 sandık kurulmuşken, 2018 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde bu sayılar 60 ülkede 123 temsilcilikte 3 bin 386 sandığa çıktı.
2023 seçimlerinde ise 73 ülkedeki 151 temsilcilikte 16 merkezde 5 bin 114 sandık kuruldu.
Bu seçimlerde ilk kez Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türk vatandaşlarının yoğun bulunduğu 16 şehirde de sandık kurulmasına karar verirken, Türk vatandaşları bu şehirlerde 29 Nisan-1 Mayıs tarihleri arasında açılan sandıklarda oylarını kullandı.
Dış temsilciliklerde 27 Nisan-9 Mayıs 2023 tarihlerinde ilgili temsilciliğe bağlı olarak 2 ila 13 gün süreyle oy kullanılabilirken, oy verme saatleri 09.00-21.00 olarak belirlendi.
Türk vatandaşlarının yoğun olarak bulunduğu 16 merkezdeki oy verme saatleri ise 09.00-18.00 olarak belirlendi.
Yurt dışında birinci turda sandık açılan toplam gün sayısı da 989 olurken, bu rakam 2018 seçimlerinde 584 olarak kaydedilmişti.
– Yurt dışında görevlendirilen görevliler yoğun mesai harcadı
Yurt dışı sandıklarında 2023 seçimlerinde görev almak üzere yaklaşık 4 bin 500 kamu personeline ihtiyaç duyulurken, 302 Dışişleri Bakanlığı personeli de Sandık Saklama ve Ulaştırma Komisyonlarında görev aldı.
Öte yandan, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için 286 kişi diplomatik kurye olarak görev aldı.
2018 seçimlerinde ise sandık kurullarında görev alan kamu personeli sayısı yaklaşık 4 bin 300, Sandık Saklama ve Ulaştırma Komisyonlarında görev alan Dışişleri Bakanlığı personelinin sayısı 246, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için görev alan diplomatik kurye sayısı 187’ydi.
Türkiye’deki vatandaşlar seçimlerde yalnızca bir gün sabah 08:00-17:00 saatleri arasında oy kullanabilirken, Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı vatandaşlar dış temsilciliklerde açılan sandıklarda Temsilciliğe bağlı olarak en az 2 en fazla 13 gün boyunca 09:00-21:00 saatlerinde oylarını kullandı.
Yurt dışındaki oy verme işleminde görev alan kamu personeli ile siyasi partilerin görevlendirdiği personel, mesailerine seçim süresince saat 07.00’de başlayıp, 23.00’de tamamlandı.
– “Geçmiş seçimlere göre yurtdışında rekor bir katılım sayısına ulaştık”
Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasin Ekrem Serim, sosyal medya hesabından “Teşekkürler…” mesajıyla yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin dış temsilciliklerinde açılan sandıklarda oy verme işleminin tamamlandığını duyurdu.
Serim, “Geçmiş seçimlere göre yurt dışında rekor bir katılım sayısına ulaştık. Demokrasi şöleni havasında cereyan eden oy verme işlemine aktif katılımınız ve en temel demokratik hakkınızı sandığa yansıttığınız için şükranlarımızı sunuyoruz.” mesajını paylaştı.
Türkiye’nin dış temsilciliklerinde kullanılan oyların diplomatik kuryelerle birlikte güvenlik önlemleri alınarak Türkiye’ye getirildiğini vurgulayan Serim, gümrük kapılarındaki oy verme işlemlerinin 14 Mayıs saat 17.00’ye kadar devam edeceğini belirtti.
Dış temsilciliklerde kullanılan oy sayısı 9 Mayıs TSİ 23.00 itibarıyla 1 milyon 691 bin 531, gümrük kapılarında kullanılan oy sayısı ise 125 bin 479 olarak kaydedildi.
Dış temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kullanılan toplam oy sayısı 1 milyon 817 bin 10 olurken bu, yurt dışında bulunan tüm seçmen sayısının (3 milyon 416 bin 150) yüzde 53,18’ine tekabül ediyor.