Türkiye’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda aylık bazda yüzde 3,28, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,81 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 61,98, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 42,25 olarak kaydedildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kasım itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 53,40, yurt içi üretici fiyatları yüzde 53,15 arttı.
Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, kasımda TÜFE’nin yüzde 3,68 artacağını öngörmüştü. Bu ortalamaya göre kasımda yıllık enflasyonun yüzde 62,61’e yükseleceği hesaplanmıştı.
Yİ-ÜFE, kasımda bir önceki aya göre yüzde 2,81, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 42,59, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42,25 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 53,15 yükseldi.
Sanayinin dört ana sektörünün kasımda yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 65,49, imalatta yüzde 54,11 ve su temininde yüzde 70,23 artış yönünde olurken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 30 azalış gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,68, imalatta yüzde 2,26, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 10,99 ve su temininde yüzde 1,91 artış görüldü.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 46,45, dayanıklı tüketim malında yüzde 61,16, sermaye malında yüzde 65,21 ve dayanıksız tüketim malında yüzde 68,11 artış oldu, enerjide yüzde 5,91 azalış hesaplandı.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında, ara malında yüzde 2,50, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,49, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,07, enerjide yüzde 3,46 ve sermaye malında yüzde 2,85 artış gerçekleşti.
Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 5 alt sektör daha düşük, 24 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık bazda azalış gösteren tek alt sektör yüzde 30 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 93,7, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 84,05, içecekler yüzde 74 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık Yİ-ÜFE’ye göre 16 alt sektör daha düşük, 13 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Aylık bazda en yüksek azalış, yüzde 3,52 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 0,75 ile ham petrol ve doğal gaz alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 10,99, metal cevherleri yüzde 6,15, tütün ürünleri yüzde 6,04 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Ana harcama gruplarında en yüksek artış lokanta ve oteller grubunda
TÜFE, kasımda bir önceki aya kıyasla yüzde 3,28, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 60,09, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61,98 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 53,4 olarak gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla kasımda aylık bazda artışın en yüksek olduğu grup, yüzde 11,17 ile konut oldu. Kasımda aylık bazda düşüş gösteren tek ana grup ise yüzde 0,31 ile giyim ve ayakkabı olarak kayıtlara geçti.
Yıllık değişimler
TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 92,86 ile lokanta ve oteller grubunda görüldü. Kasım 2022’ye göre artışın en düşük olduğu ana grup yüzde 37,54 ile konut olarak belirlendi.
Kasımda endekste kapsanan 143 temel başlıktan 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 113 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, kasımda bir önceki aya göre yüzde 2,53, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 64,09, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 67,27 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 57,56 olarak kaydedildi.
Kasımda aylık bazda en yüksek artış yüzde 3,81 ile “mevsimlik ürünler hariç TÜFE” göstergesinde oldu. Aylık bazda en az yükseliş ise yüzde 1,96 ile “enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE” göstergesinde görüldü.
Yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 69,89 ile “enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE”, en düşük artış yüzde 59,24 ile “işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE” göstergesinde oldu.