Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş, KKTC Su ve Toprak Kaynakları Master Planı’nın Kıbrıs Türk halkının gıda güvenliğini garanti altına alacak olmasının yanında, doğru bir stratejiyle Kıbrıs’ta tarıma çağ atlatacak bir proje olduğunu kaydetti.
Çavuş, Türkiye’den adaya ulaşan suyun bugün neredeyse Kuzey Kıbrıs’ın her noktasına ulaştığını söyleyerek, bugün ikinci aşama olarak nitelenen ve suyun toprakla buluşmasından sonraki dönemi planladıklarını belirtti.
Çavuş, projenin başlangıcından bugüne, içme ve kullanma ihtiyacının yanı sıra, toprakla buluşup önce kendine yeten sonra da sanayi ve turizm ile birleşerek tarımda katma değer yaratan bir noktaya gelmesinin en büyük hedefleri olduğunu söyledi.
Türkiye Cumhuriyeti (TC) Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise, TC Tarım ve Orman Bakanlığı olarak hayata geçirdikleri ve geçirecekleri projelerin toplam tutarının 31 Milyar TL olduğunu kaydederek, “Şu ana kadar bunun 15 Milyar TL’si harcanmıştır ve bundan sonra ne gerekiyorsa KKTC için yapılacaktır” dedi.
Yumaklı, bugün itibarıyla hizmete alınan dağıtım hatlarıyla da KKTC’deki belediyelerin tamamına Anadolu’nun suyu ulaştırılmış durumda olduğunu bildirdi.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın ev sahipliğinde düzenlenen KKTC Su ve Toprak Kaynakları Master Planı Açılış Toplantısı Lefkoşa’da Concorde Tower’da yapıldı.
Açılışta, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş ile mevkidaşı TC Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı Master Plan’a ilişkin birer konuşma yaptı.
– Çavuş: “Güzelyurt’tan başlıyoruz. 18 bin dekar narenciyenin sulanması için ilk su veriliyor”
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş, burada yaptığı konuşmada, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından temelleri atılan “Asrın Projesi” ile ülkeye su gelmesinin sağlandığını bu yolda, gelen suyun tarımsal üretim ile taçlandırılması hedefiyle 50 yıllık su planlanması yapılması için bu açılışın gerçekleştirildiğini kaydetti.
Çavuş, en büyük hedefin projenin tarımda katma değer yaratan bir noktaya gelmesi olduğunu belirterek, bu projenin Kıbrıs Türk halkının gıda güvenliğinin garanti altına alacak olmasının yanında, iklim krizi yaşanan bu dönemde ülkenin iklimsel dezavantajlarını ortadan kaldıracak doğru bir stratejiyle Kıbrıs’ta tarıma çağ atlatacak bir proje olduğunu vurguladı.
“Güzelyurt’tan başlıyoruz. 18 bin dekar narenciyenin sulanması için ilk su veriliyor. Sırada Mesarya vardır. Çalışmalarımız tüm hızıyla devam etmektedir. Hayal olarak başlayan bu projenin nihayetinde Mesarya da suya kavuşacaktır” diyen Çavuş, sahada büyük emek harcanmakta olduğunu söyledi.
– “Bu bir kalkınma hamlesidir. Yüzyılın projesi olan bu projenin önüne çıkan engelleri aşmakta kararlıyız”
Güzelyurt’a verilecek suyun, kuraklık nedeniyle yeraltı kaynaklarının seviyesinin düşmesi ve tuzlanmanın artmasından kaynaklı yaşanan sorunlara ilaç olacağını ifade eden Çavuş, “Bu bir kalkınma hamlesidir. Yüzyılın projesi olan bu projenin önüne çıkan engelleri aşmakta kararlıyız ve bu kararlılıkla da çalışmalarımıza nefes almadan devam ediyoruz, etmeye de devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Çavuş, su projesinin yanı sıra, ülkenin kalkınması ve gelişmesi için Anavatan Türkiye ile birlikte çalışmaktan onur ve gurur duyduğunu söyleyerek, projeye hayat veren Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, bu süreçte Su İşleri Dairesi ile çalışmalarını sürdüren Türkiye Devlet Su İşleri ekibine teşekkürlerini iletti.
Çavuş, kendilerine destek veren TC Lefkoşa Büyükelçisi Metin Feyzioğlu’na, Elçilik personeline ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a da teşekkürlerini sundu.
– Yumaklı: “Sulama suyu temini ile alakalı çalışmalarımıza devam ediyoruz”
TC Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise, Türkiye’de yer alan Alaköprü ve KKTC’de bulunan Geçitköy barajlarını verilen tarihte tamamlandığını ve projeye “Asrın Projesi” denmesine vesile olan deniz geçiş boru hattının tamamlanmasıyla suyun Kuzey Kıbrıs’a getirildiğini anımsatarak, belediyelere Anadolu suyunun ulaştırılmış olduğunu duyurdu.
Yumaklı, içme- kullanma suyu ile alakalı bir sıkıntı bulunmadığını kaydederek, Tarım ve Orman Bakanlığı olarak sulama suyu temini ile alakalı çalışmalarına da devam ettiklerini bildirdi.
“Su medeniyettir” sözünü kendilerine rehber edindiklerini söyleyen Yumaklı, “nasıl içme suyu meselesini çözdüysek sulama suyu meselesini de sizlerle el ele gönül gönüle vererek çözeceğiz” dedi.
– “Sulu tarım ile beraber bu coğrafya çok daha farklı bir yer olacaktır”
Yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Bakan Yumaklı, 5,7 km uzunluğundaki Güzelyurt ve Mesarya Ovaları İletim Tüneli ve 18 bin 730 dekar araziye sulama suyu temin edecek Orta Mesarya İletim Hattı 1.kısım işlerinin tamamlandığını duyurdu.
Yumaklı, bunun yanında, 44 km uzunluğundaki Mesarya Ovası’na sulama suyu iletecek Orta Mesarya İletim Hattı 2.kısım işinin de ihalesinin ve 93 yerleşim yerine su temin edecek 207 km uzunluğundaki “KKTC İçmesuyu Depo Bağlantı Hatları” işinin ihalelerinin de yapıldığını kaydederek, su kaynakları korunması konusunda da çalışmalara değindi.
Yumaklı, “sulu tarım ile beraber bu coğrafya çok daha farklı bir yer olacaktır” dedi.
– “Türkiye Cumhuriyeti olarak her zaman ve her yerde KKTC’nin yanındayız”
“Türkiye Cumhuriyeti olarak her zaman ve her yerde KKTC’nin yanındayız” diye konuşan Yumaklı, 15 Milyar TL’sinin harcanmış olmak üzere projelerin toplam tutarının 31 Milyar TL olduğunu belirti.
Yumaklı, KKTC Su ve Toprak Kaynakları Master Plan Çalışması ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
“KKTC’de toplam tarım arazisi varlığı ve toprak sınıfları belirlenecek, turizm potansiyeli de dikkate alınarak 2074 projeksiyon yılında ihtiyaç duyacağı tüm su ihtiyacı belirlenecek ve yeni su kaynakları araştırılacak, yer altı ve yer üstü su kalitesi ile rezervleri belirlenecek, akifer beslenimi için gereken yapı yerleri tespit edilecek, taşkın ve rüsubat riski olan akarsular menba-mansap yönüyle değerlendirilerek gerekli çözüm önerileri getirilecek, mevcut gölet vb tesislerin gözden geçirilerek bakım-onarım ve iyileştirilme imkanları değerlendirilecek ve yeni depolama imkanları araştırılacak, 10 MW üzerindeki GES ve RES potansiyeli olan alanlar belirlenecek ve geleceğe dönük bir yatırım projeksiyonu oluşturulacak, Atıksu Arıtma Tesislerinin (AAT) çıkış sularının sulamada kullanılabilmesi için yeni arıtma ve depolama tesisleri önerilecek, önerilen tüm bu yatırımların güncel maliyetleri ortaya konulacak.”
Yumaklı, bu son derece geniş kapsamlı çalışmanın KKTC’nin ekonomik geleceğine ışık tutacağına inanç belirtti.