ABD’de 5 Kasım’da yapılan başkanlık seçimini kazanan Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü, Başkan Joe Biden döneminden tamamen farklı ve yeni bir yönetim kurmak isteyeceği anlamına geliyor. Ekibi de Trump’ın ikinci başkanlık yönetiminin 2016’daki zaferinden sonra kurduğu ilk yönetime pek benzemeyeceğini belirtiyor.
Seçilmiş başkanın 20 Ocak’ta yemin ederek göreve resmen başlamadan önce ekibini oluşturmak için 75 günlük bir geçiş dönemi var. Yapılacaklar listesinin en önemli maddelerinden biri hükümetteki yaklaşık 4 bin pozisyonu siyasi atamalarla, yani Trump’ın ekibi tarafından işlerine özel olarak seçilmiş kişilerle doldurmak.
Bu kişiler arasında dışişleri bakanı ve diğer bakanlıklardan kurul ve komisyonlarda görev yapmak üzere seçilenlere kadar herkes yer alıyor. Bu başkanlık atamalarının yaklaşık 1200’ü için Senato onayı gerekiyor. Senato’nun Cumhuriyetçiler’in kontrolüne geçmesiyle bu işlemin daha kolay olması bekleniyor.
Geçiş süreci nasıl olacak?
Her ne kadar yeni yönetimde tam bir değişim yaşanacak olsa da Trump neyi yapması gerektiğini biliyor olacak. İlk döneminde tamamen yeni bir yönetim kurmuştu. Bu kez de neleri farklı yapacağına dair kesin fikirleri bulunuyor.
Önemli pozisyonlar için şimdiden bazı isimler ortaya atılmış durumda.
Trump, seçimin ertesi günü erken saatlerde verdiği zafer partisinde eski başkan adayı ve aşı karşıtı aktivist Robert Kennedy Jr’ın “Amerika’yı yeniden sağlıklı hale getirmeye yardımcı olması” için görevlendirileceğini söyledi ve “bu işi ona bırakacağız” dedi. Seçim öncesinde Trump, Kennedy’nin florürlü suya son verilmesi yönündeki çağrılarını reddetmemişti.
Trump, ayrıca kampanyasının önemli bir destekçisi olan Güney Afrika doğumlu Elon Musk’ı federal “maliyet düşürme” bakanı yapma sözü verdi. Tesla CEO’su Musk da hükümet harcamalarından trilyonlarca dolar kesinti yapabileceğini öne sürdü.
Geçiş süreci sadece pozisyonların doldurulması anlamına gelmiyor. Seçilmiş başkanların çoğu geçiş sürecinde günlük ya da neredeyse günlük istihbarat brifingleri de alıyor.
2008 yılında görevden ayrılan Başkan George W. Bush, seçilmiş Başkan Barack Obama’ya ABD’nin gizli operasyonları hakkında şahsen brifing vermişti. Trump, 2016’da göreve gelmeye hazırlanırken Obama’nın ulusal güvenlik danışmanı Susan Rice, yeni yönetimde halefi olarak atanan Michael Flynn’e brifing vermişti. Ancak 2020’de Trump’ın seçim sonuçlarına yönelik yasal itirazları geçiş sürecinin başlamasını haftalarca geciktirmiş ve Biden’a verilen başkanlık brifingleri 30 Kasım’a kadar başlamamıştı.
Trump’a süreçte kim yardım ediyor?
Trump’ın geçiş süreci, aralarında Kennedy Jr. ve eski Demokrat başkan adayı Tulsi Gabbard’ın yanısıra seçilmiş başkanın yetişkin oğulları Donald Trump Jr. ve Eric Trump ile başkan yardımcısı adayı JD Vance’in de bulunduğu arkadaşları ve ailesi tarafından yönetiliyor.
Geçiş dönemi eş başkanlıklarını Cantor Fitzgerald’ın CEO’su Howard Lutnick ile daha önce Trump’ın ilk döneminde Küçük İşletmeler İdaresi’ni yöneten eski güreş yöneticisi Linda McMahon yürütüyor.
Lutnick, bu yılki operasyonun, Chris Christie tarafından yönetilen 2016’dakinden “olabildiğince farklı” olduğunu söyledi. Sekiz yıl önce kazanmasının ardından Trump Christie’yi görevden almış, eski New Jersey valisinin yaptığı planları çöpe atmış ve geçiş sürecini yönetme görevini o zamanki Başkan Yardımcısı Mike Pence’e vermişti.
Trump, ilk döneminin başında daha ana akım Cumhuriyetçiler ve iş dünyası liderlerinden oluşan bir kabine kurmuştu. Ancak bu kişiler ya hayal kırıklığına uğramış ya da kendisiyle ilişkilerini kesmişlerdi. Trump, bu kez sadakate mümkün olduğunca değer vereceğini belirtti.