ABD’nin Afganistan’daki işgali esnasında yardım eden kişileri kapsayan yeniden yerleştirme programına başvuran 840 binden fazla Afgan halen ülkelerinde bekliyor.
ABD’nin ülkeden çekilmesinden ve Taliban’ın yeniden iktidara gelmesinin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen halen Afganistan’daki müttefiklerine yardım etmeyi amaçlayan yerleştirme programındaki zorluklar sürüyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı müfettişinin hazırladığı yerleştirme programı ve zorluklara ilişkin rapor yayımlandı.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinden bu yana özel göçmen vizesine başvuranların sayısında hızlı artış olduğuna işaret edilen raporda, Dışişleri Bakanlığının Afganlara yönelik özel göçmen vizelerinin daha iyi işlemesi için adımlar attığı belirtildi.
Ekim 2021’de yaklaşık 30 bin olan başvuru sayısının Aralık 2022’de yaklaşık 155 bine çıktığı kaydedilen raporda, bu sayıya başvuru yapanların aile üyelerinin dahil olmadığı ifade edildi.
Raporda, Bakanlığın bu yılın nisan ayı itibarıyla özel vize programına başvuran 840 bin kişi ve aile üyelerinin Afganistan’da beklediğini tahmin ettiği belirtildi.
Programa başvuran herkesin kabul edilmediği vurgulanan raporda, Bakanlığın başvuru sahiplerinin yaklaşık yüzde 50’sinin gerekli niteliklere sahip olmadığını bildirdiği aktarıldı.
– 34 bin vize verildi
Raporda, Ocak 2021-Ağustos 2023 döneminde başvuranlara ve aile üyelerine yaklaşık 34 bin vize verildiği ve önceki yıllara kıyasla vize sayısında önemli artış olduğu kaydedildi.
Bakanlığın başvuruları hızlandırmak amacıyla daha fazla personel aldığı, başvuru sahipleri konusunda Pentagon ile koordineli çalıştığı ve bazı zorunlulukları kaldırdığı ifade edilen raporda ancak sürecin hızlanması için daha pek çok şeyin yapılabileceği bildirildi.
Özel göçmen vize programı, ABD’nin işgali esnasında ABD güçleriyle yan yana çalışan ve önemli risklerle karşı karşıya kalan Afganlara yardım etmek amacıyla 2009 yılında başlatıldı. Benzer bir program, Iraklılar için de düzenlenmişti.
Ancak sürecin çok yavaş ilerlediği ve bu durumun başvuru sahiplerini tehlikeli belirsizlik içinde bıraktığı yönündeki eleştiriler sürüyor.
ABD, Taliban’ın Ağustos 2021’de Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinin ardından 100 binden fazla Afganistan vatandaşını tahliye ederek ülkeden çekilmişti.