Başbakanlık önünde eylem yapan 21 sendika, hayat pahalılığı hesaplama yöntemi ve Toplu İş Sözleşmesi’nde yapılmak istenen değişikliği protesto etti.
Sendika yetkililerinin katıldığı eylemde, açıklamaların ardından Başbakanlığa patates atıldı. İstatistik Kurumu’nun hayat pahalılığını belirlediği sepetin güncelliğini yitirdiğini, değiştirilmesi gerektiğini kaydeden eylemciler, Başbakanlık kapısına “vatandaşın sepetini” de astı.
-Maviş: “Bu bir manifestodur”
Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) Genel Sekreteri Burak Maviş eylemde yaptığı konuşmada, “Geçim derdimiz var” diyerek, böyle devam etmesi durumunda hükümetin, yeni grev ve eylemlerle karşı karşıya kalacağını söyledi.
Kasım ayı hayat pahalılığı oranının yüzde 0.78 olduğuna inanmadıklarını belirten Maviş, “Veriler bilimselmiş fakat marketler bize bilimsel davranmıyor nedense… 0.78 değil 2-3 katı pahalılıkla karşılaşıyoruz” diye konuştu.
Güneyden kuzeye olan alışveriş trendinin bu ay içerisinde kuzeyden güneye döndüğünü ifade eden Maviş, Güney Kıbrıs’a geçişte yüzde 10 oranında artış olduğunu kaydetti.
“Pahalılık bu ülkede önlenemiyor” diyen Maviş, doların bir yıllık enflasyon ilerlemesinin yüzde 20, yıllık enflasyonun ise son açıklanan rakamlara göre yüzde 56 olduğunu ifade etti.
Hükümetin, piyasayı denetleyemediğini, hayat pahalılığını önleyemediğini, alım gücünü rahatlatamadığını savunan Maviş, hayat pahalılığı yönteminin değiştirilerek, kamu emekçisi, asgari ücretli, sosyal sigorta ve kamu emeklisi ile diğer çalışanların fakirleştirilmek istendiğini savundu.
Toplu İş Sözleşmesinin de eş zamanlı ortadan kaldırılmak istendiğini kaydeden Maviş, “Bu bir manifestodur” diyerek, Başbakan’ın, yapılmak istenen değişikliklerden geri adım atması durumunda ülkede kaosun biraz önleneceğini belirtti. Maviş, “Bu memleket sahipsiz değildir” dedi.
-Atan: “Biz artık sokaklara indik, geri dönüşü de yoktur”
Kıbrıs Türk Kamu Görevlileri Sendikası Başkanı (KAMUSEN) Başkanı Metin Atan da, hükümetin, fakirleşme, yoksullaşma adına adımlar attığını ileri sürdü.
Hayat pahalılığı ve Toplu İş Sözleşmesiyle ilgili yapılmak istenenin bu ülkeye ihanet olduğunu savunan Atan, Kasım ayı hayat pahalılığı oranının yüzde 0.78 olarak açıklandığına işaret etti, “1 bile değil… İnsanların sinir uçlarıyla oynuyorlar” dedi.
Hayat pahalılığının tırmandığını, her şeyin pahalı olduğunu dile getiren Atan, ülkenin bitirilmek istendiğini savundu. “Biz artık sokaklara indik, geri dönüşü de yoktur” diye konuşan Metin Atan, Başbakanın duyarlılık göstermesini temenni ederek, “Ok yaydan çıktı” dedi.
-Bengihan: “O sepet değişmelidir güncelliğini yitirdi”
Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası Başkanı Güven Bengihan da, Anayasa’nın 54’üncü maddesine göre, Toplu İş Sözleşmesinin işverenle, çalışanları temsilen sendika arasında olduğunu ifade ederek, herhangi bir makamın onayına yönelik bir düzenleme olmadığını söyledi.
“Eski köye yeni adet getirmeye başladılar” diyen Bengihan, çalışma hayatıyla ilgili söz hakkının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nda olduğunu belirtti. Toplu İş Sözleşmelerinin, Maliye Bakanı’nın onayına gitmesi için değişiklik yapılmak istendiğini ifade eden Güven Bengihan, “Her şeyi Maliye Bakanı mı bilir?” diye sordu.
Toplu İş Sözleşmesinde yapılmak istenen değişikliğin Anayasa’ya aykırı olduğunu kaydeden Bengihan, “Anayasa’dan döneceğini bilsinler” dedi.
Kasım ayında hayat pahalılığı oranının yüzde 0.78 olarak açıklandığına değinen KTAMS Başkanı Bengihan, İstatistik Kurumu’nun hayat pahalılığını belirlediği sepette, 2015 yılından kalma tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkların maaşlarla ilgili oranlarının dikkate alındığını anlattı. 10 sene önce belirlenen kalıplara göre hesaplama yapıldığını ifade eden Bengihan, “Bunun doğru çıkması mümkün değil” dedi.
Sepetin yani Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) güncellenmesi için bir buçuk seneye ihtiyaç olduğunu dile getiren Bengihan, “Çünkü kaynak yok, personel yetersiz, en önemlisi hükümet niyetsiz” diye konuştu.
Dünyada sepetin her yıl değiştiğini belirten Bengihan, tüketim alışkanlıklarının dinamik olduğunu ve her yıl güncellenmesi gerektiğini kaydetti. Türkiye’de Kasım ayı hayat pahalılığı oranının 2.24, Güney Kıbrıs’ta 1.5 çıktığına dikkat çeken Bengihan, “Bizde 0.78” dedi.
Toplumun üretimden koparılarak, kimliksiz, kültürsüz bırakılarak, yok edilmek istendiğini ileri süren Bengihan, “golifa” gibi yurttaşlık dağıtıldığını da iddia etti. Bengihan, “Bu ülke için dirhem gaile çekmeyenler, bu ülkeye kendini ait hissetmeyenler benim kaderim için oy verecek” eleştirisinde bulundu.
Pazartesi günü de Maliye Bakanlığı’na gideceklerini açıklayan KTAMS Başkanı Bengihan, “Bir çanta patates aldık 500 lira ama hayat ucuzlamış. Herhalde unuttular koysunlar hesaplamaya sepete… O sepet değişmelidir güncelliğini yitirdi” dedi.
Hayat pahalılığı ve Toplu İş Sözleşmesi’nin toplumsal bir sorun olduğunu kaydeden Bengihan, sendikalar kadar siyasi partilere de ihtiyaç olduğunu belirtti.
Eyleme katılan sendikalar şöyle:
“KTÖS, KTAMS, KTOEÖS, KAMUSEN, KAMU-İŞ, KOOPSEN, DEV-İŞ, BES, GÜÇ-SEN, VERGİ-SEN, BAY-SEN, BÜRO-İŞ, HÜR-İŞ, EL-SEN, MALİYE-SEN, DAÜ BİR-SEN, HAK-SEN, ÇAĞ-SEN, DAÜ-SEN, BASIN-SEN, TIP-İŞ.”