KKTC Tüketiciler Derneği Başkanı Hasan Y. Işık, “enflasyon ile birlikte piyasadaki fiyat anarşisinin tüketiciler ve ekonomik sektörler üzerinde yarattığı olumsuz etkileşimin ticareti Güney’e kaydırdığına” işaret etti.
Işık, “Güney’e kayan ticarette öne çıkan faktörlerle” ilgili tespitlerini ve bu tespitler ışığında alınabilecek tedbirler ve olası politika seçenekleri için önerilerini paylaştı.
Işık konuya ilişkin yazılı açıklamasında, “Enflasyon ile birlikte piyasadaki fiyat anarşisinin tüketiciler ve ekonomik sektörler üzerinde trajik boyutta yarattığı olumsuz etkileşimin ticareti Güney’e kaydırmasını Derneğimiz ülke yararına bir gelişme olarak görmemektedir.” ifadelerine yer verdi.
Işık, “Dernek olarak, Kuzey ve Güney’de odak grupları olarak sivil toplum örgütleri ile meslek kuruluşlarının görüşleri ve değerlendirmeleri ile Derneğe gelen tüketici şikayetlerine dayanan verilerle, Güney’e kayan ticaretin temel nedenlerinin tespiti, durum değerlendirmesi, alınabilecek tedbirler ve geliştirilebilecek politika seçeneklerinin belirlenmesini amaçladıklarını, ifade ederek, bu kapsamda Derneğin bazı tespitlerini paylaştı.
Işık, ürün temelinde Güney’in Kuzey’e göre avantajlı olduğu ürünleri: “giyim eşyası, elektrikli eşyalar, yedek parça, et ve gıda ürünleri, araç servisi; Kuzey’in Güney’e göre avantajlı olduğu tespit edilen ürünleri ise: “taklit ürünler, doğal güzellikler ve tarihi yerler, kumarhane, tekstil ürünleri, özellikle (perde, yün gibi), otel ve restoranlar” olarak sıraladı.
Işık, “Güney’e kayan ticarette öne çıkan faktörleri de şöyle sıraladı:
“Güney’de; çok amaçlı alışveriş merkezlerinin varlığı, daha ucuz olması ve fiyat istikrarı, ürün çeşitliliği, güveni ve güvencesi, hizmet sektörünün daha gelişmiş olması, satılan ürünlerin daha kaliteli olduğu değerlendirmesi, tüketici güveni ve memnuniyetine önem verilmesi, tüketicilere ve haklarına saygı. Kuzey’de; piyasada enflasyondan kaynaklanan fiyat anarşisi ve satıcı toptancı fırsatçılığı, tüketicileri isyan ettiren temel besin ürünlerindeki fahiş fiyatlar ve kalitesizliği, fiyatlardaki astronomik vergiler, gümrük vergileri, KDV, stopaj vergileri, sahte marka ve kalitesiz ürünlerin ‘Ürün Güvenliği Yasası’na’ rağmen piyasaya sürülebilmesi, sahte ve sağlığı tehdit eden gıda ürünleri, tüketici güveni ve memnuniyeti seviyesinin düşük olması, tüketicilere ve haklarına saygının düşük olması.”
Işık, Derneğin bu tespitleri ışığında alınabilecek tedbirleri ve olası politika seçenekleri için 11 madden oluşan önerilerini de paylaştı. Bunlar arasında, “Kuzey’in ucuzlaştırılması için kapsamlı tedbirlerin alınması ve somut düzenlemelerin yapılması, ithal edilen ürünlerin üzerinden gümrük vergilerinin kaldırılması ve bütçe açığını kapatacak kaynak için TC-KKTC arasında çözüm bulunması, KKTC yerel üretim ve ithalat politikalarını yerel nüfus yanında turizm, eğitim ve emek sektörünü de dikkate alarak yeniden düzenlenmesi, Tüketicileri Koruma Yasası, Ürün Güvenliği Yasası, Gıda Güvenliği Yasası, Rekabet Yasası, Kredi Kartları Yasası, Hal Yasası, Mal ve Hizmetler yasalarının tadil edilerek eksiksiz uygulanması” yer aldı.
