Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu Başkanı Derviş Yücetürk, KKTC’de 660 engellinin iş ve aş beklediğini, 2006 yılından beri kamuda tek bir engellinin dahi işe alınmamasının KKTC’yi yönetenlerin acizliği ve ayıbı olduğunu söyledi.
Yücetürk, ülkede bir “Engelliler Dairesi”nin açılmamasının ülkedeki en büyük sorun olduğunu kaydederek, bu dairenin açılmasının engelli sorunlarının yüzde 80’lik bölümünün çözümü anlamına geleceğini kaydetti.
Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu bugün, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası nedeniyle Kıbrıs Türk Görmezler Derneği Mehmet Ali Tatlıyay Eğitim ve Kültür Salonu’nda Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonuna bağlı dernek başkanlarının katılımıyla basın toplantısı düzenledi.
Yasa gereği devlette 25’e 1 oranında engelli istihdamı yapılmasının zorunlu olduğunu dile getiren Yücetürk, bu anlamda ülkeyi yönetenlerin, Meclis de dahil olmak üzere sınıfta kaldıklarını ifade etti.
İktidarın bugün 70 kişiyi mevsimlik işçi adı altında sınavsız-münhal açılmadan işe aldığını, buna karşın tek bir engellinin işe alınmamasını üzgün ve kızgın olarak izlediklerini kaydeden Yücetürk konuyu yakın bir zamanda Anayasa Mahkemesine taşıyacaklarını da belirtti.
Hayır kurumu olarak yapılan piyango, balo vb. faaliyetlerden devletin yüzde 5 KDV aldığını da belirten Yücetürk, “Yani devlet bize değil, biz devlete yardım yapıyoruz” diyerek, hayır kurumları için bütçede ayrılan paranın da deprem vb. çeşitli sebeplerle hayır kurumlarına verilmediğini, bu ve bunun gibi mali sıkıntıları Maliye Bakanı Alişan Şan’la yapacakları görüşmede ele alacaklarını ve sorunları çözeceklerine inandıklarını kaydetti.
Yücetürk, İmar Yasası’na göre, imara açık tüm yerlerde engellilerin erişimine uygun yapılar ve imkânların bulunmasının şart olmasına ve 2016 yılında yapılan Engelli Standartları Tüzüğü üzerinden 7 yıl geçmesine rağmen bir arpa boyu yol alınmadığını, her şeyde olduğu gibi bunun da maddiyata gelip takıldığını söyledi.
Özel Eğitim yasası çıkartılmasına rağmen tüzüklerin çıkartılamadığından da bahseden Yücetürk, Engelsiz Yaşam Evi projesinin 48 yataktan 32 yatağa düşürüldüğünü, ne yasasının ne de kadrosunun tamamlanabildiğini kaydetti.
Yücetürk, binanın atıl durumda bırakıldığını, ülkedeki “ipsiz-sapsız” kişilerin buraya girerek teknik tesisatı çaldığını ve Engelsiz Yaşam Evine 2 milyon TL zarar verdiğini de anlattı.
-Arı
Engelliler Dayanışma Derneği Başkanı Refia Arı da, engelli sorunlarının hiçbir zaman bitmeyeceğini, engellilere sahip çıkılması ve yaşam standartlarının yükseltilmesi gerektiğini söyledi.
Arı, mevcut şartlarda engellilere ne eğitim ne istihdam sağlanabildiğini, engellilerin asgari ücretin yüzde 60’ıyla geçinmek zorunda bırakıldığını belirterek, engellilerin sağlık sorunları nedeniyle fizik tedavi hizmetini her gün almak zorunda olduklarını, başka ülkelerde engelli evlatlarına bakmakla yükümlü annelere bakım ücreti ödendiğini, özel eğitim merkezlerinde fizik tedavi için personel eksikliğinin yanı sıra spor ve müzik eğitmeni bulunmadığını aktardı.
Erken tanının önemine de dikkat çeken Arı, 0-2 yaş aralığında engelli bireyin engelinin doğar doğmaz tespit edilerek kayıt altına alınıp ona göre devletten gerekli tüm desteği alması gerektiğini de belirtti ve ülkede şu an kaç engelli grubunda ne kadar engelli bulunduğunun bilinmediğini savundu.
Engelli bireylerin de toplumun içinde olmak ve üretmeye hakkı olduğunun altını çizen Arı, engellileri eve kapatmanın doğru olmadığını kaydetti.
Arı, 16 derneğin bir araya gelip Platformu oluşturduğunu Platformun Engelli Yaşam Evinin donanımını karşılamak için yıllardır zorluklar içinde para biriktirdiğini ifade ederek, binanın atıl durumdan kurtarılması ve işlevsel hale getirilmesini beklediklerini kaydederek, “Devlet yapamıyorsa bize versin, Platform orayı döner sermayeyle çalıştırır” ifadelerini kullandı.
-Çaluda
Zihinsel Engelliler Derneği Başkanı Melek Çaluda ise 12 yıldan bu yana yasal mevzuata uygun tüzüklerinin geçirilmemesinden kaynaklı sorunlar yaşandığını belirtti.
Devletin sosyal devletse engelli ve engelli ailelerini üzen bu sorunlara eğilmesi gerektiğini belirten Çaluda, Özel Eğitim Yasası BM Engelli Hakları Yasası yasalarının geçirilmesinin sevindirici olması yanında, uygulanmasının da gerektiğini anlattı.
Çaluda, asgari ücretin yüzde 60’ıyla yaşamaya çalışan engellilerin, anne-babasının öldüğü zaman anne-babasının maaşını aldığında bu sefer de engelli maaşını kaybettiğine işaret etti ve zorlu yaşam şartlarında bunun engellileri maddi sıkıntıya soktuğunu aktardı.
-Sürer
Kıbrıs Türk Ortopedikler Derneği Genel Sekreteri Süleyman Sürer de, 2007 yılında belli bir miktar engelli istihdamı yaratılmasına rağmen, bu engellilerin çalıştıkları yerde hem çok düşük maaşlarla çalıştırıldıklarını hem de çalıştıkları yerlerde fiziki altyapı sıkıntılarından dolayı zorluklarla baş başa yaşamak ve çalışmak zorunda olduklarını söyledi.
-Devlet ve hükümet yetkililerine iletilmek üzere 16 maddelik istem paketi hazırlandı
Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu, Engelliler Haftası dolayısıyla devlet ve hükümet yetkililerini ziyaret ederek, aralarında “Engellilerin genel sorunlarını çözecek Engelliler Dairesi’nin acilen kurulması”, “18 Yaş Üstü Engelliler Rehabilitasyon Merkezleri ile yakında açılması planlanan Engelsiz Yaşam Evi’ne devlet tarafından ihtiyaç duyulan kadrolarla ilgili gerekli çalışmanın acilen tamamlanması ve gerekli yasaların yapılması” ve “Özel Eğitim Yasası’nın çalıştırılabilmesi için gerekli tüzüklerin acilen yapılması”nın da bulunduğu 16 maddelik istem paketini sunacak.