Türkiye Cumhuriyeti (TC) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in, bir yıl içerisinde dördüncü kez yarın bir araya geleceği görüşmeyle ikili ilişkilerdeki yakınlaşma sürecinin ve diyaloğun devamı hedefleniyor.
Türkiye ile Yunanistan arasında yaklaşık 15 aydır devam eden yakınlaşma sürecinde başta iki ülke liderleri olmak üzere siyasiler sık sık görüştü.
TC Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Miçotakis bir yıl içerisinde 3 kez bir araya geldi. Miçotakis’in yarın Ankara’ya yapacağı ziyaret ise bu görüşmelerin dördüncüsü olacak.
İkili ilişkilerde 2020’den sonra gelişen gerginlik döneminin ardından Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli depremler, tansiyonun düşmesine ve iki komşu ülkenin yeniden yakınlaşma sürecine girmesine vesile oldu. Her iki ülke de karşılıklı jestlerle bu yakınlaşma sürecine katkı sağladı.
– Yakınlaşma sürecinin ilk görüşmesi Vilnius’ta oldu
TC Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Miçotakis, bu süreçte ilk kez NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında 12 Temmuz 2023’te Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta bir araya geldi.
Görüşmede, taraflar, çoklu iletişim kanallarını harekete geçirme konusunda mutabık kaldı. Görüşmenin ardından yayınlanan bildiride ikili ilişkilerde oluşan olumlu iklimin süreklilik ve tutarlılık arz etmesinin her iki ülkenin de yararına olduğu hususunda mutabık kalındığı bildirildi.
– İkinci görüşme New York’taki Türkevi’nde gerçekleşti
Bir sonraki görüşme ise 20 Eylül 2023’te Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurulu vasıtasıyla ABD’nin New York şehrinde yapıldı. Türkevi’nde bir araya gelen TC Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Miçotakis, iki ülke temaslarına ilişkin yol haritası ve zaman çizelgesini belirledi. Türkiye ile Yunanistan arasındaki mevcut ılımlı iklimin muhafazasındaki kararlılık teyit edildi.
– TC Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Atina ziyareti 3’üncü ve en kapsamlı görüşme oldu
TC Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 7 Aralık 2023’te Atina’ya yaptığı ziyaret ise kapsamlı diyaloğu beraberinde getirdi.
İki lider, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin 5’inci toplantısı kapsamında Atina’da bir araya geldi.
Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, mevcut olumlu ivmeyi daha da geliştirmek istediklerinin altını çizdi.
Erdoğan, “Ege’yi barış ve işbirliği denizi haline getirelim istiyoruz. Türkiye ve Yunanistan olarak atacağımız adımlarla dünyaya örnek olalım arzusundayız.” diye konuştu.
Miçotakis de konuşmasında, “İki ülkenin çok iyi bir şekilde bir arada, çok sakin bir ortamda ilişkilerini devam ettirmesi çok önemli. Her bir tarafın yaşadığı sorunlara çözüm yaratabilmek çok önem arz ediyor.” ifadesine yer verdi.
İki liderin altı ay gibi kısa sürede gerçekleşen üçüncü buluşmasında “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi” açıklandı.
İki ülke arasında 90 yıl aradan sonra imzalanan ilk dostluk anlaşması olarak nitelendirilen bildirge ile siyasi diyalog, pozitif gündem ve güven artırıcı önlemler konularında devamlı, yapıcı istişarelerde bulunulması kararlaştırıldı.
Hem bu anlaşmanın hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Atina ziyaretinin Türk ve Yunan kamuoyundaki yansımaları olumlu oldu. Ege’de tansiyonun düşmesi, turizmden eğitime, ticaretten bilim ve teknolojiye kadar birçok alanda atılan işbirliği adımları Yunan kamuoyunda sevinçle karşılandı.
Her ne kadar onlarca yıldır devam eden sorunlar bu kısa süreçte henüz çözülmemiş olsa da liderler de olumlu ve umut içeren mesajlar vermeye devam etti.
– Liderlerden mesajlar
Erdoğan’ın 6 Mayıs’taki Kabine Toplantısı’nın ardından yaptığı konuşmada, “Biz dostlarımızın sayısını artırmanın peşindeyiz. Bölgemizdeki hiçbir ülkeyle çözülemeyecek sorunumuz yok. Diyalog ve müzakerenin açamayacağı kapı olmadığı inancındayız. Yeter ki hüsnü niyetle yaklaşılsın, diplomasiye imkan tanınsın. Gerisi biraz gayret, biraz fedakarlıkla mutlaka gelecektir.” şeklindeki açıklamaları da Yunan basınında olumlu mesaj olarak yorumlandı.
Miçotakis, ziyarete sadece günler kala Yunan basınına verdiği röportajda, Kariye Camisi’nin ibadete açılmasından Yunanistan’ın duyduğu memnuniyetsizliği dile getirerek, bu konuyu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile 13 Mayıs’taki görüşmesine de taşıyacağını aktardı.
Kariye Camisi’nin ibadete açılmasının ardından Miçotakis’in Ankara ziyaretini ertelemesi gerektiğine ilişkin aşırı sağ muhalif seslere de cevap veren Miçotakis, “Ziyaret ertelenmemeli, zira iletişim kanallarının açık tutulması önemli. Benim Cumhurbaşkanı Erdoğan’a giderek Türkiye hükümetinin bu seçiminden duyduğum rahatsızlığı bizzat iletmem, Türk-Yunan ilişkilerinde son dönemde başardığımız ilerlemeleri yok edecek bir krizi yaratmamızdan çok daha iyidir.” ifadesini kullandı.
Miçotakis, dün Yunanistan’da yayın yapan Alpha TV’ye verdiği röportajda ise Yunan halkının büyük kısmının Türkiye ile iletişim kanallarının açık olmasının gerekliliğinin farkında olduğunu kaydetti.
Birçok konuda iki ülke arasında fikir ayrılığı olmasının müzakerenin önünde engel teşkil etmediğini ifade eden Miçotakis, “Konuşmamız, sürekli tetikte olmamızdan yeğdir.” dedi.
– Yunan basınında ziyaret
Yunanistan’da yayınlanan Kathimerini Gazetesi cuma günkü sayısında Türk-Yunan ilişkilerine dair ana sayfaya taşıdığı analizinde “Hedef sakin suların korunması” başlığını kullandı.
Miçotakis’in yarın Türkiye’ye, Atina ile Ankara arasındaki sakin ortamın devamını sağlamak temel amacıyla gittiğini belirten gazete, görüşmede pozitif gündeme de ağırlık verileceğini kaydetti.
Gazete, ziyaretin önemini vurgulayarak, iki ülkenin ilişkilerinin daha iyiye gidebileceğinin teyidi niteliğinde olacağı yorumunu yaptı.
Ta Nea gazetesi ise dünkü manşetine yarınki Erdoğan-Miçotakis görüşmesine ilişkin haberini Türkçe “Kazan-Kazan” ifadesiyle taşıdı.
Haberde, görüşmenin amacının Ege’de bir kez daha sakin bir yaz geçirmek olduğu ifade edildi.