Doğu Akdeniz Üniversitesi’ndeki (DAÜ) çalışanların 1 milyar TL tutarındaki kıdem tazminatlarının ödenmesi için hazırlanan ek bütçe Cumhuriyet Meclisi’nde tartışıldı ve oy birliğiyle onaylandı.
CTP, çalışanların haklarını alabilmesi için ek bütçeye “evet” oyu vereceğini belirterek, bu borcun nasıl ödeyeceğini ve neden döviz cinsinden borçlanmaya gidildiğini sordu.
Eleştirileri yanıtlayan Maliye Bakanı Özdemir Berova, “Hükümet ve devlet elini taşın altına koymasa, fedakarlık yapmasa DAÜ’nün mali açıdan adım atacak mecali yoktu” dedi.
Berova, “Ya tazminatları ödeyip DAÜ’yü kurtaracaktık ya da zamana bırakarak işi çözülmez noktaya getirecektik” diye konuştu.
Konuşmaların ardından Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi 2024 Mali Yılı Ek Bütçe Yasa Tasarısı açık oylamaya sunuldu.
33 milletvekili evet oyu kullanırken, 17 milletvekili oylamaya katılmadı. Meclis Başkanı Zorlu Töre, milletvekillerinin oylamaya katılmamasını eleştirdi.
DAÜ’nün mali yapısının da gündeme getirildiği konuşmalarda zaman zaman muhalefetin ve iktidarın sesi yükseldi.
-Raporu Canaltay okudu
Genel Kurulda önce Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi 2024 Mali Yılı Ek Bütçe Yasa Tasarısı’na ilişkin rapor Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı Resmiye Eroğlu Canaltay tarafından okundu. Açık oylamada 33 kabul oyu kullanıldı. 17 milletvekili oylamaya katılmadı.
-Barçın
Tasarı üzerine ilk söz alan CTP milletvekili Devrim Barçın, 1 milyar TL’lik kıdem tazminatlarının ödenmesi için DAÜ’nün ek bütçesine gider kalemi konduğunu belirterek, çalışanlara kıdem tazminat haklarının teslim edilmesi için CTP olarak tasarıya olumlu oy vereceklerini ancak bu bütçenin gerçekçi bir bütçe olmadığını söyledi.
Barçın, KKTC Merkez Bankası aracılığıyla borç alınacağını, DAÜ’nün yüzde 4 faizle 1 milyon 20 bin Amerikan Doları ve yüzde 4.75 faizle 4 Milyon 105 bin Amerikan Doları borçlandırıldığını kaydetti.
“DAÜ’yü an itibarıyla 4 Ekim’de 1 milyon 20 bin dolar, 21 Ekim’de 4 milyon 105 bin doları faizleriyle ödeme mükellefiyetine soktunuz. Bu borç, hangi kaynakla, hangi kalemle ödenecek?” diye soran Barçın, DAÜ’de bakkal hesabı yapıldığını savundu.
Giderin 1 milyar TL olarak belirtildiğini, gelirlerin suni şekilde yükseltildiğini ileri süren Barçın, “Yasa olumlu sonuçlar verebilir ama ekimde DAÜ’yü yeni bir krize sürükleyip sürüklemeyeceği belli değil” dedi.
-Şahali
Barçın’dan sonra söz alan ve yasa tasarının hazırlanma gerekçesini kürsüden okuyan CTP milletvekili Erkut Şahali, burada kullanılan ifadeyi eleştirerek, DAÜ’de çalışanların haklarına yük gözüyle bakıldığını savunarak bunun “aymazlık” olduğunu söyledi.
Şahali, DAÜ’nün sürekli büyüyen mali sorunla baş başa bırakıldığını savunarak, “DAÜ hem devlet dairesi hem de yük muamelesi görüyor. Bu kabul edilebilir değil. DAÜ’yü yönetenler başarısızlığın faturasını ödemedi. Yaşananlarda çalışanların zerre suçu yok” dedi.
DAÜ’nün akademik kadrosunun üzerine düşeni yaptığını belirten Şahali, üniversitenin dünyadaki saygınlığının arttığını ancak gereğini yapamayan DAÜ yöneticileri nedeniyle öğrenci sayısının 20 binlerden 15 binlere gerildiğini söyledi.
Erkut Şahali, DAÜ rektörlüğünün sabahki komite toplantısında olmadığını, Maliye Bakanlığı’nın da yetkisi olmayan bir kamu çalışanıyla temsil edildiğini de belirterek, bunu eleştirdi.
-Berova
Maliye Bakanı Özdemir Berova, Barçın ve Şahali’yi yanıtladığı konuşmasında, “Hükümet ve devlet elini taşın altına koymasa, fedakarlık yapmasa DAÜ’nün mali açıdan adım atacak mecali yoktu” dedi.
DAÜ’nün mali açıdan sürdürülebilir noktaya gelmesi için yapılanları, paydaşlarla sürdürülen protokol görüşmelerini anımsatan Berova, DAÜ’nün maliyeye vergi borcunun bugün itibarıyla 3 milyar 200 milyon TL civarında olduğunu söyledi.
Berova, “Çalışanlar kendi maaşlarından fedakarlık yapmıştır ama çalışanlar bir fedakarlık yaptıysa, kamu maliyesi ve devlet 99 fedakarlık yaptı” diye konuştu.
CTP milletvekili Erkut Şahali, yerinden söz alarak UBP- HP hükümeti döneminde DAÜ’de kıdem tazminatına karşılık 32 milyon dolarlık mevduat olup olmadığını sordu.
Berova, bilgisi olmadığı bu konuyu araştıracağını söyledi.
-Çavuşoğlu
Öte yandan Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu bu konuyla ilgili yerinden söz alarak, “Yıllar içinde orada biriken para maaş açıklarında kullanıldı, kıdem tazminatları için hiç fon oluşmadı” dedi.
Yerinden söz alan CTP milletvekili Filiz Besim, Berova’nın “DAÜ’yü kurtardık” açıklamalarını eleştirerek, “İnsanları aldatmayın. Bu üniversite 5 yılda nasıl bu noktaya geldi” diye sordu.
Besim’in eleştirisini kürsüden yanıtlayan Maliye Bakanı Berova, 2015’te Eğitim Bakanı olduğunu anımsatarak, DAÜ’nün o zaman da mali açıdan iyi durumda olmadığını ifade etti.
-Berova: “İnsanları aldatan biz değil, sizsiniz”
Berova, “Sizin dönemimizde DAÜ güllük gülistanlık olup sonra da bu duruma gelmedi. İnsanları aldatan biz değil, sizsiniz” diye konuştu.
Yine yerinden söz alan CTP milletvekili Devrim Barçın, DAÜ ile ilgili 2023,2024, 2025 yılları için dolar cinsinden gelir öngörüsünün ne olduğunu sorarak, “Dolar geliri ne kadar olacak?” diye sordu.
DAÜ’nün tazminat yükünün yaklaşık 1 milyar TL olduğunu, mayıs ve eylül hayatında gelecek hayat pahalılığı ödenekleriyle bunun artacağını belirten Berova, “Bu sürdürülebilir değildi. TL cinsinden borçlanma faiz yükü açısından da kısa vadede kurtarılabilir değil. Ya tazminatları ödeyip DAÜ’yü kurtaracaktık ya da zamana bırakarak işi çözülmez noktaya getirecektik” dedi.
Karşılıklı konuşmalarda CTP milletvekili Devrim Barçın, Özdemir Berova’yı “Maliyeyi bakkal gibi yönetmekle” Berova da Barçın’ı provokatif olmakla suçladı.
-Şahali
Yeniden söz alarak kürsüye çıkan CTP milletvekili Erkut Şahali, DAÜ ile ilgili bazı rakamları paylaştı.
Şahali, “Sizin DAÜ’ye verdiğiniz para kimin parasıdır? Partinizin parası mı? Halkın parasıdır. Buna sorumlu olanlar nerededir? Makamlarındadır. Sizinki çöküş hikayesinden kaçma çabasıdır” diyerek Berova’yı eleştirdi.
-Berova
Erkut Şahali’nin eleştirilerini yerinden cevaplayan Maliye Bakanı Özdemir Berova, “Eğer bu yük DAÜ’nün üzerinden kesilip atılmazsa öngörülemez rakamlara ulaşacaktı. Maliye bunların hesaplamasını yaptı” dedi.
Öngörülenin kendi ayakları üzerinde durabilen bir DAÜ olduğunu ifade eden Maliye Bakanı Berova, bunun sadece devletin değil paydaşların da görüşü olduğunu ifade ederek, üniversiteyle ilgili gidişatın ilerleyen dönemde belli olacağını söyledi.