Milyonlarca kişi yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını merakla bekliyor. Asgari ücrete yapılacak zam sonrasında birçok ödeme ve maaşta da artış yaşanacak. 65 yaş aylığı, engelli aylığı, işsizlik maaşı, staj ücretleri, askerlik ve doğum borçlanması, asgari ücretlilerin rapor ücretleri ve genel sağlık sigortası primleri asgari ücretteki artışla birlikte değişiyor. İşte madde madde asgari ücretle birlikte değişecekler…
Milyonlarca çalışanı ve dolaylı olarak her vatandaşı ilgilendiren yeni asgari ücrete ilişkin görüşmeler devam ediyor.
1 Ocak’tan itibaren geçerli olacak asgari ücret için Asgari Ücret Tespit Komisyonu şu ana kadar iki kez toplandı. Toplantılarda henüz rakam telaffuz edilmezken, zam pazarlığının yıl sonuna kadar tamamlanması gerekiyor.
Asgari ücrette yeni rakam sonrasında işsizlik maaşından engelli aylığına, kıdem tazminatı tavanından askerlik ve doğum borçlanmasına kadar yaşanacak değişiklikler…
İŞSİZLİK MAAŞI
Sigortalı çalışanlara yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda işsizlik maaşı ödemesi yapılıyor. İşsizlik maaşı aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 40’ından az olamazken, yüzde 80’ini geçemiyor.
İşsizlik maaşının en düşüğü 5 bin 325 lira, en yükseği ise 10 bin 650 lira şeklinde uygulanıyor.
ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI
Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret ile birlikte yeniden yükselecek.
Doğum ve askerlik borçlanması günlük brüt asgari ücretin yüzde 32’sinden az bu tutarın 7,5 katından fazla ise yapılamıyor. Bu tutarlar asgari ücretle birlikte yeniden belirlenecek.
Mevcut durumda en düşük prim günlük 143,04 lira, en yüksek prim de 930,09 lira olarak uygulanıyor.
KIDEM TAZMİNATI
Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı hak ediyor.
Asgari ücretlinin kıdem tazminatı 13 bin 414 lira olarak uygulanıyor.
Kıdem tazminat tavanı tutarı ise asgari ücrete göre belirlenmiyor. Kıdem tazminatının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesini aşamayacağı yasayla belirlenmiş durumda. Kıdem tazminatı tavanı halen 23 bin 489 lira olarak uygulanıyor. Bu rakam ocak ayında yeniden belirlenecek.
65 YAŞ AYLIĞI
65 yaş aylığı, yeni asgari ücretin belirlenmesinin ardından yeniden hesaplanacak. 65 yaş aylığı 3 bin 490 lira olarak uygulanıyor.
ENGELLİ AYLIĞI
Engelli aylığı da yeni asgari ücret ile birlikte yükselecek. Engelli aylığı yüzde 40 ve üzeri engelli için 2 bin 329 lira, yüzde 70 ve üzeri engelli için 3 bin 497 lira olarak uygulanıyor.
RAPOR ÜCRETLERİ
Asgari ücretliler 2023 yılı için ayakta tedavide günlük 299,57 lira, yatarak tedavide de 224,75 lira günlük rapor parası alıyor. Yeni yılda geçerli olacak asgari ücretle bu da değişecek.
STAJYER MAAŞLARI
İşletmelere staj yapmak için giden lise ve üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücret ile birlikte artacak. Staj yapanlar net asgari ücretin yüzde 30’undan az olmamak üzere ücret alıyor. Stajyer maaşları en az 3 bin 420 TL olarak uygulanıyor.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ
Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de asgari ücret zammıyla birlikte artacak. SGK, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 402,44 TL olarak uyguluyor.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ
İsteğe bağlı sigortalılıkta prim tutarının üst ve alt sınırı bulunuyor. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor.
En düşük prim tutarı 4 bin 291 TL, en yüksek prim ise 32 bin 195 TL olarak uygulanıyor.
SGK TABAN VE TAVAN PRİMLERİ
Asgari ücretin değişmesiyle çalışanlar için ödenen prime esas kazançların taban ve tavan tutarı da değişecek. Prime esas kazançta taban 13 bin 414 lira, üst sınır 100 bin 605 düzeyinde.